سهم کم کالاهای ایرانی در بازار کشورهای همسایه
تجارت (صادرات و واردات) ۱۵کشور همسایه ایران حدود ۲۴۰۰میلیارد دلار برآورد می‌شود و اگر تجارت خارجی ایران با محاسبه صادرات نفت حدود ۱۷۰میلیارد دلار باشد، سهم کشورمان از حجم تجارت منطقه چیزی نزدیک به ۷درصد خواهد بود.
بااین‌حال صادرات غیرنفتی ما به بازار کشورهای منطقه، سهم شایسته‌ای نیست؛ هرچند در سال گذشته و بدترین شرایط منطقه، رکورد ۵۸میلیارد دلار را ثبت کرد که نشان می‌دهد تلاش‌ها برای افزایش سهم از بازار منطقه در حال انجام است و رو به جلو در حال حرکت هستیم. اگر بخواهیم سهم مطلوبی از بازار منطقه در اختیار ایران باشد، باید برنامه‌ریزی بیشتر انجام شود و کالاهای ما با توجه به این بازارهای هدف تولید شود؛ همچنین باید از خام‌فروشی و نیمه‌خام فروشی پرهیز کنیم. برای توسعه صادرات غیرنفتی کشورمان باید توجه به بازارهای منطقه را سرلوحه کار خود قرار دهیم و برای این بازارها با شناخت کامل محصول تولید کنیم تا کالاهای ایرانی در بازار کشورهای همسایه قابلیت رقابت داشته باشند.اگر حجم واردات کشورهای منطقه حدود ۱۷۰۰ میلیارد دلار باشد و صادرات غیرنفتی ایران به این کشورها به حدود ۳۶میلیارد دلار برسد، نشان‌دهنده آن است که تنها نزدیک به ۲٫۱ درصد از کل واردات منطقه از ایران تأمین می‌شود. بااین‌حال، در برخی کشورها وضعیت بهتری داریم؛ برای نمونه، کالاهای ایرانی ۱۰ تا ۱۲درصد از بازار عراق را به خود اختصاص داده‌اند، اما در روسیه این وضعیت چندان مطلوب نیست.امسال صادرات غیرنفتی کشور کاهش پیدا کرد که نخستین علت آن مربوط به جنگ تحمیلی ۱۲روزه برمی‌گردد که طبیعی بود، زیرا ریسک تجارت در منطقه را افزایش داد. همچنین بخشی از افت صادرات به‌دلیل ناترازی انرژی است؛ مثلا در صنعت پتروشیمی به‌دلیل قطعی برق تولید حدود ۱۰درصد کاهش داشت که اثر خودش را در صادرات گذاشت.
